DCCCCXXII

Karolus, etc. Suppremo Regi regum per quem vivimus, regimus et regnamus, gratum impendere credimus famulatum, si pro ipsius reverencia illos qui pro accensu et desiderio ecclesias bonis suis dotare aut alias pias eis dare elemosinas cupiunt et super hiis, ut nostro regali incumbunt ministerio, favore prosequimur liberali. Cumque ex stirpis regalis origine decoratis honoris prerogativa debetur, [p. 108] eciam et ita eorum intencionibus et affectionibus graciosius sit favendum, et pro parte precarissimi patrui nostri Johannis ducis Bituricensis et Alvernie, comitisque Pictavensis, Stamparum, Bolonie et Alvernie, ac abbatis laicy Sancti Hilarii Pictavensis, nobis fuerit expositum quod, cum pro fundacione unius misse ad notam vocate missa venie, que cotidie post matutinas finitas in eadem ecclesia ad altare Sancti Pauli celebratur, et pro sustentacione perpetua cappellanorum aliarumque personarum ecclesiasticarum que ad dictam missam debent interesse, sunt acquisite res et possessiones que sequuntur.

Et primo villagium vocatum de Vizay1, cum ejus bassa justicia, terris et pertinenciis quibuscunque, situatis in parrochia de Berugiis subtus Musterolium Bonini, de quibus quidem villagio et pertinentiis terragium sive capisterium potest ascendere per annum ad quindecim sextarios bladi, [ad] mensuram Pictavis, et valere ad argentum quadraginta solidos Turonensium ;

Item terragium sive capisterium vinearum dicte terre, valens per annum quindecim solidos Turonensium ;

Item parvum sive minutum censum dicte terre, valens per annum sexagenta septem solidos Turonensium ;

Item juridicio dicte terre, valens per annum quadraginta solidos Turonensium ;

Item abonagia ad dictam terram spectantia, ascendentia per annum ad triginta duo sextarios quinque boissellos cum dimidio boisselli avene mensura Pictavis, valentes [p. 109] communibus annatis sexaginta decem solidos Turonensium ;

Item sexdecim galline et quinque pulli, valentes per annum decem solidos Turonensium ;

Item nemus quod scinditur in fine decem annorum tantummodo et potest tunc valere decem libras Turonensium, sive per annum viginti solidos Turonensium ;

Item in aliis locis bona et heritagia que sequuntur :

Et primo quedam pecia prati vocata des Closeaux, sita in praderia vocata de Chasseneuil, continentis dietam sexdecim falcariorum, valentis per annum sex libras Turonensium ;

Item alia pecia prati sita supra dictam ripariam vocatam Drulhe versus Sanctum Georgium, continentis septem dietas unius falcarii, valentis per annum viginti quinque solidos Turonensium ;

Item alia pecia prati sita supra dictam rippariam Druhe, continentis duas dietas unius falcarii, contingentis ex una parte ad iter per quod itur de loco de Jaunay apud dictum Sanctum Georgium, valens per annum quinque solidos Turonensium ;

Item alia pecia prati continentis dietam duodecim falcariorum, situata in ripparia du Clain, contingentis ex una parte pratis domini des Halles2 et ab alia parte Robineto Boylieve3, valens per annum quadraginta solidos Turonensium ;

Item due pecie prati situate in parrochia Sancti Marini [p. 110] supra rippariam du Mousson, continentes dietas octo falcariorum, valentes per annum viginti quinque solidos Turonensium ;

Item quoddam hospicium situatum in parrochia Sancti Juliani prope Pictavis, in quo sunt vinee usque ad quantitatem quadraginta dierum unius vingnerii, et duodecim sexterii terrarum cum certis aliis rebus et possessionibus ad dictum hospicium pertinentibus, valentes per annum sexaginta solidos Turonensium ;

Item quedam pecia prati vocata du Maroys, sita in loco dicto de la Haye in Turonia, continens quatuor arpenta cum dimidio arpenti prati, valens per annum centum solidos Turonensium.

Quas quidem possessiones, valentes omnes insimul de revenuto per annum summam quadraginta librarum Turonensium vel circiter, dicte persone ecclesiastice nequirent tenere et possidere, cum non sint à nobis admortizate, ymo opporteret eas extra manum ponere, propter quod dicta missa amplius non celebraretur, sed totaliter cessaret, in divini cultus detrimentum et contra dicti patrui nostri salubre propositum, sicut dicit idem patruus noster, supplicans nobis humiliter ut pro sue progenitorumque nostrorum et suorum actorum, quos in hoc adjungere proposuit, animarum remedio et salute, per dictas personas ecclesiasticas dicta missa ac certa alia divina servicia in ecclesia Sancti Hilarii prelibata perpetuo celebrentur, res et possessiones predictas cum earum justicia bassa admortizare dignaremur ;

Notum igitur facimus universis, tam presentibus quam futuris, quod nos more predecessorum nostrorum regum Francie, cultum divinum in regno nostro augeri cupientes laudabileque propositum et intencionem ipsius patrui nostri merito commendantes, ac suis supplicacionibus annuentes, et ut predicte misse aliarumque oracionum et piorum operum, que per personas ecclesiasticas ad dictam [p. 111] missam celebrandam ordinatas seu imposterum ordinandas celebrabuntur et fient, nos et carissima consors liberique nostri participes efficiamur, villagium, domos, terras, prata et nemus, census, redditus ceterasque alias res et possessiones superius declaratas, valentes nunc per annum quadraginta libras Turonensium vel quasi, cum earum feudis, retrofeudis, justicia et pertinenciis universis, de nostris certa scientia, auctoritate regia plenitudineque potestatis, et gracia speciali, admortizavimus et admortizamus per presentes, eidemque patruo nostro, ex ampliori gracia, largitate concessimus et concedimus ut dicte persone ecclesiastice ad dictam missam celebrandam ordinate vel ordinande eorumque successores, villagium, domos, terras, vineas, nemus, prata ceterasque res et possessiones superius declaratas et pro fundacione dicte misse jam acquisitas et dictis personis ecclesiasticis donatas et assignatas, ut dictum est, ad opus et augmentum fundacionis et detencionis premissarum, sine feodo et justicia4, tanquam res proprias, ecclesiasticas, liberas, admortizatas et francas, usibusque sacris dedicatas et applicatas et ad manum mortuam positas et deputatas, habere et tenere recipereque valeant ac perpetuo possidere, absque eo quod ipsas extra manus suas ponere, vendere seu alienare quavis occasione coactari possint seu valeant quomodolibet in futurum, aut nobis seu successoribus nostris aliqualem financiam, dempnitatem seu rachaptum solvere vel prestare teneantur : quas quidem financiam, dempnitatem et rachaptum, ob Dei et ejus cultus reverenciam ac honorem, eisdem personis ecclesiasticis pro celebracione misse predicte ordinatis vel ordinandis earumque successoribus remittimus, quictamus et donamus commode per [p. 112] presentes. Quocirca dilectis et fidelibus gentibus compotorum nostrorum et thesaurariis Parisius ceterisque justiciariis, officiariis et commissariis nostris, super hoc deputatis aut deputandis, vel eorum loca tenentibus, presentibus et futuris, et eorum cuilibet, prout ad eum pertinuerit, damus tenore presentium in mandatis quatinus dictum patruum nostrum, necnon personas ecclesiasticas ad celebracionem misse prelibate ordinatas seu ordinandas, et eorum successores nostris presentibus gratia, concessione et admortizacione uti perpetuo faciant et gaudere, ipsos in contrarium nullatenus molestantes seu molestari quomodolibet à quoquam permittentes, et quicquid in contrarium factum vel attemptatum reperierint, ad statum pristinum et debitum redducentes ordinacionibus, mandatis et inhibicionibus, tam de nil admortizando quam de quid non dando et alienando ad domanium et thesaurum nostros pertinens, aut aliis in contrarium editis vel edendis, aliisve donis et graciis per nos eidem patruo nostro factis et impensis, que et quas hic haberi volumus pro expressis, non obstantibus quibuscunque. Et ut omnia et singula predicta perpetuo stabilitatis robur obtineant, presentes litteras sigilli nostri fecimus appensione muniri. Nostro in aliis et alieno in omnibus jure semper salvo. Datum Parisius, xxvii^a die mensis decembris anno Domini millesimo cccc° septimo, regni vero nostri xxviii°.

Per regem in suo consilio, in quo rex Sicilie5, dominus dux Bituricensis, comites Mortaniensis6 et Vendocinensis7 ac alii plures erant. Barrau.